“Марвар” - Дагъустанда

24-мартдиз Махачкъалада республикадин Р.Гьамзатован тIварунихъ галай милли библиотекада лишанлу вакъиа кьиле фена: Литературадин йисан сергьятра аваз Бакуда чапзавай культурадин “Алам” журналдин къаюмвилик квай “Марвар” кIватIалди чIехи мярекат - литературадинни музыкадин межлис тешкилнавай. Лугьун лазим я, зал сиве-сивди тамашачийрив ацIанвай. Мярекатда иштиракзавайбурун жергейра Сулейман-Стальский райондай, Дербент шегьердай атанвай делегацияр, шаирарни писателар, манидарарни художникар, алимарни общественный деятелар, артистарни журналистар, студентарни школьникар авай.

Межлис “Дагъустан-Азербайжан” дуствилин тешкилатдин кьил  Абдулкъафар  Агьмедова  ачухна:

- Гьуьрметлу иштиракчияр! Къе Дагъларин уьлкведиз Азербайжандай багьа мугьманар - чи стхаярни вахар атанва. Абурун арада “Алам” журналдин редактор  Кемран  Къурбаналиев,  художник ва этнограф  Абир  Тагьиров,  “Араз” гостелерадиокомпаниядин лезги радиодин редактор  Руслан  Шайдаев,  шаирар тир  Вакъиф  Муьшкуьрви, Эйваз  Гуьлалиев,  Римма  Гьажимурадова, манидар Магьира  Ширинова  ава. Лезгийрин литература дегь бинеяр авайбурукай сад я. Гьикьван четинвилер, татугайвилер гьалтнатIани, чи миллетдилай хайи чIални литература хуьз ва несилрал агакьариз алакьна. Лезги литературадин алай аямдин векилрини и жигьетдай акьалтIай къайгъударвал малумарзава. Кьилди къачуртIа, къенин мярекатди и кардин жигьетдай ачухдиз шагьидвалзава. Дагъустанда хьиз, Самур вацIун а патани лезги чIалал газетарни журналар акъатзава, литературадин межлисар, конкурсар тешкилзава. И карда чна къуватар сад авунилай хейлин месэлаяр аслу я. Заз рикIин сидкьидай къе чаз мугьман хьанвай ватанэгьлияр тебрикиз кIанзава, - къейдна А.Агьмедова.

 

Межлис Кемран Къурбаналиеван рахунри давамарна:

- И чIаван хийирар, чан ватанэгьлияр, ярар-дустар! Сифтени-сифте заз “Алам” журналдиз экуь дуьнья акун патал куьмекар гайи, къе чи арада амачир  Байрам Салимовазни  Келентар  Келентароваз  Аллагьди рагьметар гурай лугьуз кIанзава. Алай йисан гатуз журнал акъатиз пуд йис тамам жезва. Амма и гъвечIи девирда чна гзаф четинвилериз дурум ганва. И карда чаз датIана куьмекар гузвай гьар са лезгидиз сагърай лугьузва. Къе чахъ галаз и мярекатда маса юлдашрини иштиракун лазим тир, амма бязи себебралди абур сергьятдилай Дагъустандиз ачухнач. “Алам” журнал, гьукуматдин патай са куьмекни авачиз, хсуси харжийрихъ акъудзавайди я. Адан кьилин макьсад Азербайжанда лезги чIал, культура хуьн ва вилик тухуникай ибарат я. Журналдик рехнеярни квачиз туш. Кьилди къачуртIа, чIалан жигьетдай гзаф гъалатIар амукьзава. Идан себебни журналда кIвалахзавайбурун арада чIалан пешекарар тахьун я. Чун жезмай кьван “Алам” вири патарихъай хъсанариз алахънава. Журналдин къаюмвилик кваз литературадин “Марвар” тIвар алай кIватIал арадал гъанва. Адан куьмекдалди чна яратмишдай пай ганвай жегьил къуватриз куьмекзава, абуруз эсерар чапдай мумкинвилер гузва. 

Журналдихъ агалкьунарни авачиз туш. “Марвар” кIватIал арадал гъунилай гъейри, шаирарни писателар патал  Лезги  Няметан  тIварунихъ галай ва лезги манидарар патал “Лира” тIвар алаз премияр тешкилнава. Алатай йисуз “Алам” журналдихъ мад са агалкьун хьана: коллективдив Шарвилидин тIварунихъ галай премия вахкана. И карди чак руьгь кутуна. Къуй хайи чIалал рикI алай, адан къайгъуда авай халис ватанпересар чахъ мадни артух хьурай, - лагьана К.Къурбаналиева.

Гуьгъуьнлай межлисдал публицист, тарихдин илимрин кандидат  Ризван  Ризванова  “Алам” журналди ва “Марвар” кIватIалди лезги литература вилик тухунин карда къугъвазвай ролдикай, лезги литературадин умумивиликай гегьенш доклад авуна.

Республикадин Милли библиотекадин къуллугъчи  Секинат  Мусаевадин  гафаралди, библиотекада фадлай икьван гзаф иштиракчияр аваз лезги мярекатар хъхьанвачир. - “Алам” журнал Дагъустанда акъатзавай журналрилай кIусни усал туш. Акси яз, бязи месэлайрай ам чешне къачунизни лайихлу я. Къе республикадин Милли библиотекада икьван гурлу межлис тешкилунай заз Бакудай атанвай мугьманриз сагърай лугьуз кIанзава, - алава хъувуна С.Мусаевади.

- Чан жуванбур, чун атай рехъ четинди хьана: цацар алайди, кьацIар алайди, симер алайди. Амма чи рикIе квехъ галаз аквадай, рахадай, квез чи шиирар кIелдай къаст авай. А къастуни чаз вири четинвилериз таб гудай мумкинвал гана, - къейдна “Марвар” кIватIалдин регьбер Эйваз Гуьлалиева. - Азербайжанда кардик квай лезги литературадин кIватIалди Самур вацIун кьве патани авай яратмишзавай векилар садзава. Шад жедай кар ам я хьи, абурун арада хейлин жегьиларни ава. Кьилди къачуртIа Дагъустандай жегьил шаирар тир Владик  Батманов, Гуьлфия  Пиругъланова, Мадина  Рамазанова,  Зарина  Мустафаева,  Куругъли  Ферзалиев,  Марсель  Ризаев  “Марвардин” членар я. Зи мурад квехъ виридахъ яратмишунрин рекье мадни еке агалкьунар хьун я, - алава хъувуна ада.

Гуьгъуьнлай межлисдал Вакъиф Муьшкуьрвиди, Римма Гьажимурадовади, Эйваз Гуьлалиева, Руслан Шайдаева фасагьатдиз шиирар кIелна. 

Художник ва этнограф Абир Тагьирова лезги халкьдин тарихдин гуьмбетрикай итижлу суьгьбет авуна. Махачкъала шегьердин 38-нумрадин гимназияда лезги чIалан ва литературадин муаллим  Гьалимат  Баламирзоевадин  гъилик чирвилер къачузвай аялри  Алирза  Саидован,  Фейзудин  Нагъиеван,  Мердали  Жалилован  ва маса шаиррин шиирар хуралай кIелна. 

Мярекатдал алай йисуз “Лира” премиядиз лайихлу хьанвай манидар, артист Руслан  Перивердиевавни  Дагъустандин халкьдин артистка  Фаризат  Зейналовадив  машгьур публицист, писатель  Фейруз  Беделахтулани  Эйваз  Гуьлалиева  дипломар вахкана. 

Литературадинни музыкадин межлис Магьира Шириновади, Фаризат Зейналовади, Пакизат Рагьимханова кьиле авай лезги халкьдин манияр тамамарзавай хордин ансамблди тамамарай манийри генани гурлу авуна. 

Мярекатдин эхирдай Бакудай атанвай мугьманрин тIварцIихъ журналист  Гуьлера  Камиловади  ва манидар Ризабала  Агъабалаева  хуш келимаяр лагьана.

 

Мегьамед  Ибрагьимов

 

Ссылка на материал: http://lezgigazet.ru/news.php?id=911